Neden-Sonuç (Sebep-Sonuç) Cümleleri

Neden-Sonuç Cümlesi Nedir?

Neden-sonuç cümlelerinde, herhangi bir nedene bağlı olarak ortaya çıkan bir sonuç vardır. Bu cümlelerin yüklemine ya da sonuç kısmına “Neden?” ya da “Niçin?” sorusunu sorduğumuzda bize eylemin yapılma nedenini söyler.

Örnekler

• Geç kaldığı için sınava girememiş.
  ( Bu cümlede ortaya çıkan sonuç sınava girememiş olmasıdır. Bu sonuca “Neden?” sorusunu soralım. Neden sınava girememiş ? Geç kaldığı için yani neden geç kalması)
• Kitabı okuyunca çok mutlu oldu.
  ( Bu cümledeki sonuç mutlu olması . Şimdi bu sonuca “Neden?” sorusunu soralım. Neden mutlu oldu? Kitabı okuduğu için yani mutlu olmasının nedeni kitabı okumasıdır.)
• Bardak kırılınca su içemedi.
  ( Sonuç su içemedi. Ortaya çıkan bu sonuca sorumuzu soralım. Neden su içemedi? Bardak kırıldığı için cevabı bize nedeni veriyor. Neden bardağın kırılması )
• Ona kızdık diye bizimle konuşmuyor.
  ( Sonuç konuşmamasıdır. Neden konuşmuyor? “Ona kızdık diye” cevabı bize nedeni verir.)

Amaç-Sonuç ve Neden-sonuç Cümlelerinin Farkı

Neden-sonuç cümleleri ve amaç-sonuç cümleleri birbirine karıştırılmaktadır. Çünkü “Neden?” sorusu iki cümle tipine de sorulduğunda yanıt vermektedir.

Ancak aradaki fark şudur:  Amaçların gerçekleşip gerçekleşmediği genellikle bilinmez ancak nedenlerin gerçekleştiği kesindir.

Örnekler

• İsmail Hoca, ıslanmamak için şemsiyesini açtı.
• İsmail Hoca, ıslandığı için şemsiyesini açtı.

Yukarıdaki örnekler incelendiğinde aradaki farkı anlayabiliriz. Sonuç iki cümlede de aynıdır yani şemsiyeyi açmak. Ancak ilk cümle amaç-sonuç cümlesidir. Çünkü ıslanmamak amacıyla şemsiyeyi açmıştır ve ıslanıp ıslanmadığı konusunda bir kesinlik yoktur.

İkinci cümle ise sebep-sonuç cümlesidir. Şemsiyeyi açma nedeni ıslanmasıdır. Yani ıslandığı kesindir.