5. Sınıf Sözcükte Anlam Konu Anlatımı

Sözcük: Dilin anlamlı en küçük parçasına sözcük(kelime) denir. Sözcükler içinde bulundukları cümleye göre farklı anlamlar kazanırlar. Sözcükleri anlam özelliklerine göre üç grupta inceleyeceğiz:

1. Gerçek (Temel) Anlam
2. Mecaz Anlam
3. Terim Anlam

Gerçek (Temel) Anlam

Bir sözcüğün aklımıza gelen ilk anlamıdır. Gerçek anlama sözlük anlamı da denir.

• Hava çok soğuk.
• Yemeğim sıcak olduğu için yiyemedim.
• Çantamın içi boş.
• Toprak sert olduğu için kazamadık.

Mecaz Anlam

Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak cümle içinde kazandığı yeni anlamdır.

• Arkadaşım soğuk bir insan.(Soğuk sözcüğünün burada içten olmayan anlamında kullanılmıştır.)
• Öğretmenimiz bize sıcak davrandı.(Sıcak sözcüğü burada samimi anlamı kazanmıştır.)
• Boş sözlerle beni oyalama.(Boş sözcüğü bu cümlede anlamsız anlamında kullanılmıştır.)
• Babam kızdığında çok sert bakıyor.(Burada sert sözcüğü öfkeli anlamı kazanmıştır.)

Terim Anlam

Bir sözcüğün bilim, sanat, spor ya da meslek alanına özgü kavramları karşıladığında kazandığı anlama terim anlam denir.

• İzlediğimiz tiyatro oyunu iki perdeden oluşuyordu.(Burada perde sözcüğü tiyatro oyununun her bir bölümü için kullanılan bir terimdir.)
• Hakem geçen maçta penaltı verdi.(Burada futbola özgü bir terim kullanılmıştır.)
• Rakip takım son dakika üçlüğüyle kazandı.
• Müzik dersinde notaları öğrendik.

Not: Bir sözcük cümle içinde kullanıldığı yere göre gerçek, mecaz ya da terim anlam özelliği kazanabilir.

Örnek: Annem perdeleri yıkadı.(Bu cümlede perde sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır.)

Bu yazıda gerçek, mecaz ve terim anlamın ne olduğu açıklanacak ve örnekler verilmiştir.

Time's up