İsim tamlamaları: En az iki isimin aralarında sahiplik ilgisi kurarak oluşturduğu sözcük grubuna isim tamlaması denir. Her isim tamlaması tamlayan ve tamlanan adında iki unsurdan oluşur. İsim tamlamalarının oluşturulması için aşağıdaki ekler kullanılır.
Tamlayan Ekleri (İlgi Ekleri) | Tamlanan Ekleri (İyelik Ekleri) |
-ın, -in, -un, -ün -nın, -nin, -nun, -nün -dan, -den -im | -ı, -i, -u, -ü -sı, -si, -su, -sü -im, -in |
İsim tamlamaları belirtili isim tamlaması, belirtisiz isim tamlaması ve zincirleme isim tamlaması olmak üzere üç gruba ayrılabilir. Bu yazıda belirtili isim tamlamasını nedir sorusuna cevap verip, belirtili isim tamlaması örneklerine yer vereceğiz.
Belirtisiz İsim Tamlaması Nedir?
Sadece tamlananın ek aldığı tamlama türüdür. Bu tamlamalarda tamlayan ek almaz. Daha çok tamlananın türünü, kime ya da neye özgü olduğunu belirtir. Ancak farklı anlamları da vardır.
Belirtisiz İsim Tamlaması Örnekleri
- Oyun kolu
(Yukarıdaki belirtisiz isim tamlamasında tamlanan “-u” ekini almıştır. Kolun oyun oynak için olduğu anlamı çıkarılır.) - Misafir Odası
(Yukarıdaki belirtisiz isim tamlamasında tamlanan “-sı” ekini almıştır. Odanın misafirler için olduğu anlamı çıkarılır.) - Türkçe kitabı
(Yukarıdaki belirtisiz isim tamlamasında tamlanan “-ı” ekini almıştır. Kitabın Türkçe dersi için olduğu anlamı çıkarılır.) - Okul forması
(Yukarıdaki belirtisiz isim tamlamasında tamlanan “-sı” ekini almıştır. Formanın okulda giyilen türde olduğu anlamı çıkarılır.) - Edirne Milletvekili
(Yukarıdaki belirtisiz isim tamlamasında tamlanan “-i” ekini almıştır.)
Uyarı : Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan arasına sözcük girmez ve öğelerin yeri değiştirilemez.
Örnekler
- Milli Eğitim Eski Bakanı
- Meclis Eski Başkanı
Yukarıda sıklıkla hata yapılan ve sorularda karşılaşılan örnekler görülmektedir. İki örnekte de eski sözcüğü tamlamanın başına gelmelidir.
- Eski Milli Eğitim Bakanı
- Eski Meclis Başkanı
[…] tamlamaları belirtili isim tamlaması, belirtisiz isim tamlaması ve zincirleme isim tamlaması olmak üzere üç gruba ayrılabilir. Bu yazıda belirtili isim […]
[…] tamlamaları belirtili isim tamlaması, belirtisiz isim tamlaması ve zincirleme isim tamlaması olmak üzere üç gruba ayrılabilir. Bu yazıda belirtili isim […]